Erbo-de-santo-Soufìo
Descurainia sophia
Brassicaceae Cruciferae
Noms en français : Sagesse des chirurgiens, Herbe de sainte Sophie.
Descripcioun :L'erbo-de-santo-Soufìo s'atrobo pu gaire au nostre que, mau couneigudo, èi pus acampado e pulèu derrabado. Es uno grando erbo emé de flour jauno mistoulino, forço lònguis silico e de fueio proun divisado cuberto de péu estela. Trachis dins li limas de ribiero e lis ermas.
Usanço :Èro couneigudo pèr lis abouticàri que ié disien Sophia Chirurgorum e servié à lucha contro la cago-sango e la fouiro, emai contro li vèrme, emai pèr sougna li plago e blessaduro.
Port : Grando erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Descurainia
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Ermas
- Limas de ribièro
- Muraio
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl, 1891
(= Sisymbrium sophia L., 1753 )
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753